«Το λονδρέζικο Scala στάθηκε για μια κάτι παραπάνω από μια δεκαετία η πιο εκλεκτική art house αίθουσα της Αγγλίας. Μέσα της απέκτησαν την κινηματογραφική τους παιδεία σκηνοθέτες όπως ο Κρίστοφερ Νόλαν, ο Μάρτιν ΜακΝτόνα, ο Πίτερ Στρίκλαντ, ο Μπεν Γουίτλεϊ, η Μέρι Χάρον κ.α. Μάλιστα ο Κρίστοφερ Νόλαν εξακολουθεί να κουβαλά στο πορτοφόλι του την ετήσια κάρτα μέλους που είχε βγάλει ώστε να επισκέπτεται την αίθουσα όσο το δυνατόν συχνότερα.

Ακούστε το Podcast του The Pop Reporter για τις Νύχτες πρεμιέρας.

[…] Το Scala παρέμεινε στην ίδια θέση, στην ίδια κακόφημη συνοικία της πόλης, για κάτι παραπάνω από μία δεκαετία. Φιλοξένησε κοντά στις τέσσερις χιλιάδες ταινίες. Και όταν έκλεισε, ακριβώς πριν 30 χρόνια, μαζί του χάθηκε και μια ολόκληρη εποχή, όταν το σινεμά δημιουργούσε και συσπείρωνε γύρω του τις πιο φαντασμαγορικές κοινότητες. Παίρνοντας αφορμή από τη βραχύβια ιστορία του Scala, που όμως πρόλαβε να αφήσει πίσω του σεβαστό πολιτιστικό αποτύπωμα, το φετινό μεγάλο αφιέρωμα του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας είναι ένας φόρος τιμής σε μια αίθουσα και σε μια γενιά που εκεί μέσα έζησε μερικές από τις πιο έντονες συγκινήσεις της. Η αίθουσα αυτή μπορεί να λεγόταν Scala, θα μπορούσε όμως να λέγεται και Ιντεάλ- ο ιστορικός κινηματογράφος της πόλης μας που, έπειτα από 100 χρόνια λειτουργίας, είναι κι αυτός γραπτό να έχει άδοξο τέλος σε λίγους μήνες από τώρα.[…]».

Στο πλαίσιο του αφιερώματος, και με αφορμή την πρεμιέρα του απολαυστικού ντοκιμαντέρ τους SCALA!, θα μας τιμήσουν με την παρουσία τους η συγγραφέας και σκηνοθέτιδα Τζέιν Τζάιλς, που υπήρξε υπεύθυνη προγράμματος στο Scala, και ο συν-σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ, Άλι Κάτερολ.

Οι ταινίες που θα προβληθούν:

SCALA!!! OR, THE INCREDIBLY STRANGE RISE AND FALL OF THE WORLD’S WILDEST CINEMA AND HOW IT INFLUENCED A MIXED-UP GENERATION OF WEIRDOS AND MISFITS (ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΣΤΟ ΣΚΑΛΑ) Ηνωμένο Βασίλειο Σκηνοθεσία: Άλι Κάτερολ, Τζεϊν Τζιλς

Η επίσημη ιστορία λέει ότι το λονδρέζικο Scala στάθηκε για μια δεκαπενταετία η πιο εκλεκτική art house αίθουσα της Αγγλίας και πως μέσα της απέκτησαν την κινηματογραφική τους παιδεία σκηνοθέτες όπως ο Κρίστοφερ Νόλαν, ο Μάρτιν ΜακΝτόνα, ο Στιβ Μακ Κουίν, ο Πίτερ Στρίκλαντ κ.α. Ευτυχώς, όμως, που υπάρχει και η ανεπίσημη ιστορία, όπως τη μεταφέρει με φοβερό κέφι αυτό το ντοκιμαντέρ: μια ιστορία επεισοδιακών προβολών και πάσης φύσεως ακολασίας, με σκηνικό το κακόφημο σινεμά με «τους πιο εξωφρενικούς θαμώνες στον κόσμο», όπως το περιέγραψε κάποτε ο Τζον Γουότερς. Γιατί το Scala, πέρα από το εξεζητημένο ρεπερτόριό του, υπήρξε καταφύγιο για όλες τις πολύχρωμες και πανσεξουαλικές φυλές της νύχτας, που κρύβονταν εκεί μέχρι να ξημερώσει, για να «κοινωνήσουν» με θρησκευτικό ζήλο ταινίες. Χρονικό ενός θρυλικού σινεμά και της φαντασμαγορικής κοινότητας πιστών του, το πολύτιμο ντοκιμαντέρ γίνεται εισιτήριο σε ένα σαγηνευτικό βραδινό σύμπαν και η βασική αφορμή για το μεγάλο αφιέρωμα των 29ων Νυχτών Πρεμιέρας.
Παρουσία των σκηνοθετών

TAXI TO THE TOILET / TAXI ZUM KLO (ΤΑΞΙ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΧΩΡΗΤΗΡΙΑ) Δυτική Γερμανία

Σκηνοθεσία: Φρανκ Ρίπλο
Κατασχέθηκε από τις τελωνειακές αρχές στις ΗΠΑ, απαγορεύτηκε σε πολλές χώρες του κόσμου και σε αρκετές περιπτώσεις χρειάστηκε να βρει το κοινό του μέσα από προβολές σε underground αίθουσες. Κι όμως, παρά το σκάνδαλο που προκάλεσε στην εποχή του για τον εντελώς απενοχοποιημένο (και απομυθοποιητικό) τρόπο με τον οποίο αποτύπωνε τις τολμηρότητές του στην οθόνη, αυτός ο μνημειώδης σταθμός του queer σινεμά αποτελεί μια από τις πιο ειλικρινείς και αυθεντικές απεικονίσεις ομοφυλοφιλικής ζωής στη μεγάλη οθόνη. Σκηνοθέτης της, σεναριογράφος και πρωταγωνιστής, ο Φρανκ Ρίπλο μας ξεναγεί στις ήσυχες μέρες και τις άγριες νύχτες του, υποδυόμενος έναν καθηγητή γυμνασίου ο οποίος προσπαθεί να αποφασίσει αν είναι έτοιμος να δεσμευτεί σε κάτι μονιμότερο με τον άντρα που μόλις γνώρισε ή προτιμά να συνεχίσει ανενόχλητος τις ερωτικές περιπλανήσεις και τα ψωνιστήρια του σε ένα ηδονικό Βερολίνο των αμέτρητων σεξουαλικών πιθανοτήτων.
Η ταινία είναι κατάλληλη μόνο για θεατές άνω των 18

BLOOD AND BLACK LACE / 6 DONNE PER L’ASSASSINO (ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΜΑΥΡΗ ΔΑΝΤΕΛΑ) Ιταλία / Γαλλία / Δυτική Γερμανία

Σκηνοθεσία: Μάριο Μπάβα
Η μητέρα όλων των slasher ταινιών φέρει τη σκηνοθετική υπογραφή του σπουδαιότερου μαέστρου τρόμου στο ευρωπαϊκό σινεμά και αποτελεί την πιο ηδονικά απολαυστική ταινία του. Βυθίζοντας εξαρχής τα πάντα σε μια εκθαμβωτική τεχνικολόρ δεξαμενή, ο Μάριο Μπάβα απομακρύνεται από τον κόσμο του ρεαλιστικού για να συνθέσει ένα οπερετικό θρίλερ στο οποίο κάθε σκηνή μετρά και κάθε απεικόνιση φόνου αποτελεί ένα μικρό αριστούργημα, καθώς μια σειρά από θηλυκά μοντέλα πέφτουν νεκρά από το γαντοφορεμένο χέρι ενός αθέατου σαδιστή δολοφόνου. Πλοκή και χαρακτήρες παραχωρούν διακριτικά τη θέση τους σε μια γνήσια αποθέωση του στιλ και της σκηνοθεσίας, τα οποία ο Μπάβα αναδεικνύει με ένα διεστραμμένο κέφι που γίνεται μεταδοτικό.

VARIETY ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Μπέτι Γκόρντον
Νεαρή δημοσιογράφος γνωρίζει από πρώτο χέρι τον περιθωριακό κόσμο των πορνοσινεμά και των sex shops της Νέας Υόρκης όταν πιάνει δουλειά ως ταμίας σε τσοντάδικο. Ο ανδροκρατούμενος αυτός κόσμος της ασκεί τρομερή έλξη και εγείρει αθέατες ερωτικές της πλευρές, όταν όμως ένας πλούσιος θαμώνας της γίνεται εμμονή, η ζωή της εκτροχιάζεται προς σκοτεινά μονοπάτια. Από τα ανεξερεύνητα διαμάντια του ανεξάρτητου σινεμά του ’80, το «Variety» είναι ένας φεμινιστικός «Ταξιτζής»: ένα παράξενο και ατμοσφαιρικό νουάρ στο οποίο μια άφοβη γυναίκα ανατρέπει τα στερεότυπα, γίνεται από θήραμα κυνηγός και ορίζει μόνη τις φαντασιώσεις της, χαράζοντας έναν επικίνδυνο δρόμο που περνά από τις κακόφημες γειτονιές και τις απειλητικές νύχτες μιας άγρυπνης μεγαλούπολης.

MS .45 (ΑΓΓΕΛΟΣ ΕΚΔΙΚΗΣΗΣ) Ηνωμένο Βασίλειο
Σκηνοθεσία: Έιμπελ Φεράρα
Μια συνεσταλμένη βωβή γυναίκα πέφτει θύμα βιασμού δύο φορές μέσα σε διάστημα μερικών ωρών. Τυφλωμένη από το μίσος και το σοκ της τραυματικής της εμπειρίας, θα μεταμορφωθεί σε αισθησιακό εξολοθρευτή άγγελο και θα ξεχυθεί στους σκοτεινούς δρόμους της Νέας Υόρκης, σκορπώντας το θάνατο σε κάθε δυνητικά απειλητικό αρσενικό που θα βρεθεί στο διάβα της. Ο Έιμπελ Φεράρα αντιστρέφει τους ρόλους θύτη και θύματος, και υιοθετεί την οπτική μιας αθώας νεαρής γυναίκας που αποφασίζει να πάρει τον νόμο στα χέρια της, μετατρέποντας το φαλλικό 45άρι του τίτλου σε φετιχιστικό όργανο θηλυκής οργής απέναντι σε κάθε υπόνοια σωβινιστικής απειλής. Με μια αποστομωτική ερμηνεία από τη σαγηνευτικής ομορφιάς και μόλις 19χρονη τότε, Ζόι Λουντ, αυτό το στυλάτο, προκλητικό και υπερβίαιο φεμινιστικό μανιφέστο παραμένει μια από τις εξέχουσες exploitation ταινίες των ’80s.

THE WARRIORS (ΟΙ ΜΑΧΗΤΕΣ) ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Γουόλτερ Χιλ
Η ολονύκτια οδύσσεια μιας νεανικής συμμορίας η οποία κατηγορείται άδικα για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε, και τώρα αναζητά απεγνωσμένα το δρόμο πίσω στην ασφαλή περιοχή της, αποτελεί τη βάση για αυτό το συναρπαστικό και εικονογραφικά εντυπωσιακό νυχτερινό ταξίδι στην άκρη της μεγαλούπολης. Απομακρύνοντας τη δράση του όσο πιο μακριά μπορεί από το ρεαλιστικό, ο Γουόλτερ Χιλ χτίζει έναν εξεζητημένο κινηματογραφικό κόσμο όπου τα χρώματα γίνονται ζωηρά και μεθυστικά, η βία αναπαρίσταται με μια αλάθητη χορογραφική τελειότητα, η πόλη της Νέας Υόρκης μεταμορφώνεται σε μια μοντέρνα ζούγκλα γεμάτη σύγχρονες φυλές και οι σκηνές εναλλάσσονται με τη λογική των κόμικ. Το αποτέλεσμα στάθηκε μια εκθαμβωτική ταινία που προκάλεσε δικαιολογημένα εντύπωση στην εποχή της και μοιάζει να μην έχει γεράσει ούτε μια μέρα, ασχέτως του αν βασίζεται σε ένα από τα παλαιότερα κείμενα που γράφτηκαν ποτέ: την «Κύρου Ανάβασιν» του Ξενοφώντα!

THE SHOUT (Η ΚΡΑΥΓΗ ΠΟΥ ΣΚΟΤΩΝΕΙ) Ηνωμένο Βασίλειο
Σκηνοθεσία: Γέρζι Σκολιμόφσκι
Μυστηριώδης ξένος που ισχυρίζεται ότι επέστρεψε έπειτα από χρόνια περιπλάνησης στην αυστραλιανή έρημο, και πως κατέχει υπερφυσικές δυνάμεις ικανές να αφαιρέσουν μέχρι και τη ζωή ενός ανθρώπου, εισβάλλει στον εύθραυστο γάμο ενός ζευγαριού που ζει σε φιλήσυχο χωριό της Αγγλίας. Με τον ίδιο περίπου τρόπο, ο σπουδαίος Πολωνός δημιουργός εισβάλλει στη ροή ενός κανονικού δράματος, διαλέγοντας μια μεταφυσική οδό που του επιτρέπει να παίξει με τα όρια του πραγματικού και του φανταστικού, και με τις προσδοκίες του κοινού ως προς το τι ακριβώς παρακολουθεί, αφηγούμενος μια παραβολή τρόμου για τη σύγκρουσή του πολιτισμένου ανθρώπου με τον αρχέγονο εαυτό του. Εκπληκτικό τρίο ερμηνειών (Άλαν Μπέιτς, Τζον Χερτ, Σουζάνα Γιόρκ), ατμόσφαιρα ονειρικού και απόκοσμου, Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών.

A TOUCH OF ZEN / XIA NÜ (ΤΟ ΑΓΓΙΓΜΑ ΤΟΥ ΖΕΝ) Ταϊβάν / Χονγκ Κονγκ

Σκηνοθεσία: Κινγκ Χου
Μια μεταμφιεσμένη νεαρή αριστοκράτισσα που καταδιώκεται από διεφθαρμένους αξιωματούχους βρίσκει καταφύγιο σε ένα απομονωμένο και πιθανώς στοιχειωμένο χωριό.

Όταν η ταυτότητά της αποκαλυφθεί, εκείνη και οι σύντροφοί της θα βρεθούν αντιμέτωποι με μια ορδή πολεμοχαρών αντιπάλων. Το μεγαλειώδες αριστούργημα του Κινγκ Χου, του ανθρώπου που άλλαξε ριζικά το σινεμά πολεμικών τεχνών, μετατρέποντάς το σε ένα άνευ προηγουμένου κράμα αισθητικών απολαύσεων και φιλοσοφικών αναζητήσεων, μοιάζει με μια αλληλουχία κινεζικών κουτιών που αποκαλύπτουν το ένα το άλλο, αμφισβητώντας τα ίδια τα όρια των κινηματογραφικών ειδών στα οποία ανήκει. Από την ιστορία φαντασμάτων στο πολιτικό θρίλερ κι από την πανδαισία εξαίσια χορογραφημένων σκηνών δράση σε μια μεταφυσική εξερεύνηση της ανθρώπινης φύσης, το «Άγγιγμα του Ζεν» είναι ένα απαράμιλλο κινηματογραφικό έπος – με κάθε πιθανή έννοια της λέξης.

KISS ME DEADLY (ΦΙΛΗΣΕ ΜΕ ΘΑΝΑΣΙΜΑ) ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Όλντριτς
Ξεκινούσε ως δαιδαλώδης αστυνομική ιστορία για να κορυφωθεί σε ένα πλήρες ολοκαύτωμα, είχε ως πρωταγωνιστή έναν φασίζοντα ντετέκτιβ και για πλοκή την αναζήτηση ενός κουτιού της Πανδώρας με θανάσιμα μυστικά. Ο Όλντριτς έφτιαχνε μια κινηματογραφική βόμβα, προορισμένη να εκραγεί στο τελευταίο της ακριβώς λεπτό, στέλνοντας τις λογοτεχνικές σελίδες του Μίκι Σπιλέιν, το φιλμ νουάρ, την πυρηνική υστερία των ημερών, τη διάλυση κάθε πολιτικής ορθότητας και την πιο μηδενιστική άποψη για τον κόσμο που μας περιβάλλει να σκάσουν στα μούτρα των θεατών. Ένα φιλμ αδιανόητο για την εποχή του και από τα κορυφαία του είδους, το οποίο έχει επηρεάσει από τον Γκοντάρ και το Γαλλικό Νέο Κύμα, μέχρι ταινίες όπως το «Repo Man» και το «Pulp Fiction».

THUNDERCRACK! ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Κερτ ΜακΝτάουελ
Στη διάρκεια μιας νύχτας με καταιγίδα, τρεις άντρες και τρεις γυναίκες αναζητούν καταφύγιο από τον μανιασμένο καιρό στη γοτθική έπαυλη μιας ηλικιωμένης γυναίκας που ζει τρεκλίζοντας από το πιοτό. Μόλις βγάλουν τα βρεγμένα ρούχα, οι καλεσμένοι θα γίνουν πρωταγωνιστές μιας βραδιάς κατά τη διάρκεια της οποίας οι μακάβριες εκπλήξεις θα εναλλάσσονται με τις αμέτρητες ερωτικές στάσεις που πρόκειται να μοιραστούν. Το «Thunderckrack!» είναι το «Rocky Horror Picture Show» των πορνογραφικών ταινιών: Βρώμικο έπος του trash, θρύλος του underground σινεμά, ντελιριακή παρωδία με kinky ορέξεις, η «πρώτη και τελευταία bisexual τσόντα τρόμου στην ιστορία του κινηματογράφου», όπως χαρακτήρισαν το φιλμ, παραμένει ένας από τους σημαντικότερους και μέχρι πρότινος ακριβοθώρητους σταθμούς του μεταμεσονύκτιου κυκλώματος των ’70s.
Η προβολή είναι Αυστηρώς Ακατάλληλη

IMMORAL TALES / CONTES (IMMORAUX ΑΝΗΘΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ) Γαλλία

Σκηνοθεσία: Βαλέριαν Μπόροβτσικ
Διαβόητος κυρίως για το σκανδαλώδες «Κτήνος» (1975) του, ο αβάν-γκαρντ animator και πορνογράφος Βαλέριαν Μπόροβτσικ παρέδωσε την πιο εξαίσια δουλειά του με αυτό το αισθησιακό σπονδυλωτό φιλμ, αποτελούμενο από τέσσερις ιστορίες που εκτυλίσσονται σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Από τα υγρά παιχνίδια δύο εφήβων ξαδελφιών υπό την απειλή της παλίρροιας και το φρενιτιώδες κρεσέντο αυτοϊκανοποίησης μιας θεοσεβούμενης νεαράς με τη συνδρομή ζαρζαβατικών, μέχρι τα λουτρά αίματος της πορφυρής κόμισσας Ερζέμπετ Μπατόρι και τα αιμομικτικά όργια της Λουκρητίας Βοργία, ο Μπόροβτσικ μεταπηδά δεξιοτεχνικά από την αμηχανία στο χιούμορ και από τον τρόμο στην ηδονή. Mε μια εκθαμβωτική εικονογραφία όπου κάθε κάδρο μοιάζει να έχει ξεπηδήσει από αναγεννησιακούς πίνακες, η ταινία φλερτάρει με κάθε έννοια του απαγορευμένου συνθέτοντας έναν βλάσφημο ύμνο στις πολυσχιδείς και ενίοτε σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης σεξουαλικότητας.

OUT OF THE BLUE (ΟΙ ΞΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ) ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Ντένις Χόπερ
Με τον πατέρα στη φυλακή και τη μάνα χαμένη στα δικά της ναρκωτικά ταξίδια, ένα 15χρονο αγοροκόριτσο που λατρεύει τον Έλβις και τον Σιντ Βίσιους ζει τη δική του σκληρή ενηλικίωση σε μια αδιέξοδη επαρχιακή Αμερική. Ένας κινηματογραφικός δυναμίτης μηδενισμού, με ωμή ενέργεια που σοκάρει μέχρι σήμερα, γνήσια πανκ φιλοσοφία και μια συγκλονιστική ερμηνεία από τη Λίντα Μανζ, το καταραμένο φιλμ του Ντένις Χόπερ αποτελεί μια από τις σπουδαιότερες ταινίες της δεκαετίας του ’80: ένα ρέκβιεμ των χαμένων ψυχών.
Προβολή σε συνεργασία με το Midnight Express.
Προλογίζει ο Άκης Καπράνος

THE TENANT / LE LOCATAIRE (Ο ΕΝΟΙΚΟΣ) Γαλλία
Σκηνοθεσία: Ρομάν Πολάνσκι
Σε μια από τις διασημότερες ταινίες της καριέρας του, ο Πολάνσκι πρωταγωνιστεί στο ρόλο ενός συνεσταλμένου οικονομικού μετανάστη ο οποίος πασχίζει να εγκλιματιστεί σε ένα αφιλόξενο Παρίσι, την ίδια ώρα που αρχίζει να εμφανίζει ανατριχιαστική ταύτιση με την τραγική ιστορία της προηγούμενης ενοίκου του διαμερίσματός του. Το εντυπωσιακό κλείσιμο μιας τριλογίας που ξεκίνησε με την «Αποστροφή» και συνεχίστηκε με το «Μωρό της Ρόζμαρι» δεν είναι μονάχα μια άκρως αποτελεσματική ταινία τρόμου αλλά και ένα καφκικό θρίλερ μοντέρνας αστικής παράνοιας, αρχέγονων μεταφυσικών φόβων και διανοητικής κατάρρευσης.

DEAD RINGERS (ΟΙ ΔΙΧΑΣΜΕΝΟΙ) Καναδάς / ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ
Αξέχαστος κινηματογράφος, με τη δύναμη της έλξης και της απώθησης ταυτόχρονα, το αριστούργημα όλης της φιλμογραφίας του Κρόνενμπεργκ πετυχαίνει μια σπάνια ατμόσφαιρα υποβολής και κλιμακούμενου ζόφου, αντλώντας από ένα αληθινό περιστατικό για να διηγηθεί την περίπτωση δύο δίδυμων γυναικολόγων με ανορθόδοξες ιατρικές μεθόδους (τους υποδύεται ο Τζέρεμι Αϊρονς στην ερμηνεία της καριέρας του), η εύθραυστη και αδιατάραχτη σχέση των οποίων θα σφραγιστεί τραγικά από τον κοινό έρωτά τους για μια ηθοποιό και από τη σταδιακή ρήξη που επέρχεται μεταξύ τους. Παγωμένοι, γοητευτικά μακάβριοι και με την ικανότητα να χαράζουν βαθιές τομές, με τον ίδιο τρόπο που το κατορθώνουν τα χειρουργικά νυστέρια των ηρώων τους, οι «Διχασμένοι» προσεγγίζουν την πολύπλοκη σχέση μεταξύ των δύο αδερφιών σαν ένα σκοτεινό και ανησυχητικό ψυχογράφημα, προσφέροντας καθ’ οδόν ένα παράδοξο ταξίδι σε μια ανεξερεύνητη ανθρώπινη Ζώνη του Λυκόφωτος.